Posts

Showing posts from September, 2018

Sunum

Image
Sunum  Üst düzey yöneticiler konferans masasının etrafında oturmuş berbat bir sunum bekliyorlardı. Önceleri George ile ilgili büyük umutları vardı; fakat şu an tek bildikleri, bu ay performansının düşmeye başladığı ve bugün de işinin son günü olabileceğiydi. Bugünkü performansı bardağı taşıran son damla olacaktı. NRG-2000 bir ay içinde resmen piyasaya sürülecekti ve bu sunum, ürün ekibinin iyi durumda mı yoksa her zamanki gibi karmaşa içerisinde mi olduğunu belirleyecekti. Büyük bir olasılıkla George’u görevden alarak, ürün ekibinin başına yeni bir üst düzey yönetici getireceklerdi. NRG-2000, şirketin cirosunu en üst seviyeye çıkarabilecek bir sonraki en büyük ürün kampanyasıydı ve şirketin geleceğini kesinlikle George’un ellerine bırakamazlardı. George, kapının önünde durup onların gözünün içine baktı. Gözlerindeki negatifliği ve şüpheyi görebiliyordu. Paramparça olmasını ve yenilgiye uğramasını beklediklerini biliyordu. Neden bunu beklemesinler ki, diye düşündü. Kalbi ...

Konusuna Göre Çatışma

Image
Konusuna Göre Çatışma Konusu itibariyle çatışmalar; kişilik çatışması, norm çatışması, rol-kişilik ça­tışması, norm-kişilik çatışması ve rol-norm çatışması olarak beş başlık altında ele alınabilir (Aydın, 2010). Kişilik çatışması, birey açısından bir başka gerginlik kaynağıdır. Bu çatışma, insanlar arasında doğan çatışma değil; bireyin gereksinim yapısındaki temel tutar­sızlıklardan kaynaklanan bir çatışmadır. Norm çatışması, doğal bir gruptaki norm çatışması, biçimsel bir gruptaki rol çatışmasının işlevsel bir eşiti, benzeridir. Doğal normlar arasında gerginlik ve ça­tışma olduğunda norm çatışması görülür. Rol-kişilik çatışması, bireylerin bazen kendilerini kişiliklerine uymayan rol­lerde bulmaları durumunda ortaya çıkar. Otoriter bir kişilik yapısına sahip birisi­nin danışmanlık rolü oynama durumunda kalması gibi... Norm-kişilik çatışması, rol-kişilik çatışmasının doğal örgütteki uzantısı olarak düşünülebilir. Bireyin kişilik gereksinimi ile doğal örgütün normlarının...

Maç Günü

Image
Maç Günü Günlerden cumaydı. Maç günü gelip çattı. Yaklaşık iki hafta öncesine kadar George, bugünün NRG Company’deki kariyerinin son günü olacağını düşünüyordu. Şimdi ise bugünün yepyeni bir başlangıç olacağını ve Enerji Otobüsü’nde öğrenmiş olduğu tüm kuralları ekibiyle paylaşabileceği yeni bir fırsat olacağını umuyordu. Aslında yorgun olması gerekirdi; fakat hiç de öyle hissetmiyordu. Evden çıkarken eşi ona kocaman bir öpücük verdi ve iş yerinde ne olursa olsun evliliğinin rayına oturmuş olması ona kendini iyi hissettiriyordu. Çocuklar da onun sevgisine ve pozitif desteğine gerçekten çok iyi tepki gösterdiler ve hatta köpek bile evin evcil hayvanı olmaktan daha çok zevk alır olmuştu sanki. Eğer George işini kaybederse ekonomik sıkıntı çekebilirlerdi; fakat en azından bir arada olacaklardı. Geçen gece eşi ona eski huysuz George’a ne olduğunu sorduğunda, heyecandan titremişti ve onu kucakladığında eşi şunları söyledi: “Sanki ilk âşık olduğum adamla tekrar birlikteyim. Şimdiye k...

Ekip Fikirlerden İlham Alır

Image
Ekip Fikirlerden İlham Alır George’un, ekibine büyük hedeflerini ve hayalini söylemek yerine, ekibinin ortak bir amaç ve hayal belirlemelerini sağlayacak bir fikri vardı. Amaçlarının ve hayallerinin ne olması gerektiğini onlara söylemektense, buna ekibinin kendisinin karar vermesini sağlamanın çok daha etkili, anlamlı ve ilham verici olduğunu düşündü. Ve gerçekten de öyle oldu. George, Joy’un ona anlattığı birçok örneği ekibiyle paylaştı ve ekibi de derhâl ona katıldı. Karşılıklı fikir alışverişinde bulunmaya başladılar. Enerji, tıpkı pinpon oyunundaki top gibi her yana sıçrıyordu ve bu sırada Jamie, ortaya atılan tüm fikirleri tahtaya yazıyordu. Bir saatlik bir sürenin ve birçok tartışmaların sonucunda konuyu, George da dâhil olmak üzere herkesin kabul ettiği üç prensiple sınırlandırdılar. Bugün ve bundan sonraki günlerde artık onlar yalnızca piyasaya yeni ampuller sunan bir ekip değil, daha ziyade aşağıdaki özelliklere sahip bir ekip olacaktı: 1. Daha iyisi için çabalayan ...

Kazan - Kaybet Yaklaşımı

Image
Kazan - Kaybet Yaklaşımı İletişim çatışmalarında bazen taraflardan biri kazanırken diğeri kaybetmek­tedir. İletişim sürecini yöneten kaynak, çatışmanın çözüm yolunu üreterek karşı­sındakine bu çözümü kabul ettirmeye çalışır. Bu çaba sırasında, birey bazen güç kullanarak, katı davranarak amacını gerçekleştirir; bazen de hoşgörülü davrana­rak veya boyun eğerek karşı tarafın isteklerine razı olur. Çatışmalar birer güç mü­cadelesi, isteklerin çekişmesi ya da kazanma savaşı olarak ele alınır. Bazen de, ça­tışmanın tarafları bir uzlaşma zemini oluşturarak kabul edebilecekleri düzeylerde kazanım elde ederler. Bu yaklaşımda, kazanma - kaybetme ilişkisine dayalı olarak, üç yöntemden söz edilebilir (Gordon 2009; 2010). Yöntem 1: İletişimde karar verici taraf, çözümün ne olması gerektiğine karar verir ve güç ve otorite kullanarak bunu kabul ettirir. Örneğin; okulda öğretmen otoriterdir ve öğrencilere karşı güç kullanımı söz konusudur. Öğretmen kendi gereksinimlerini öğrencilere zorla ...

Johnson'ın Çatışma Ve Sorun Çözme Stratejisi

Image
Johnson'ın Çatışma Ve Sorun Çözme Stratejisi İnsanların amaçlarına ve ilişkilerine ne ölçüde önem verdiklerine bağlı olarak başvurabilecekleri beş farklı çatışma çözme stratejisi tanımlanmıştır. Bireylerarası sorunları çözmek için önerilen bu stratejiler, insan davranışları hayvanların özel­likleriyle ilişkilendirilerek metaforlar olarak sunulmuştur. İnsanlar karşılaştıkları çatışmaları çözmek için çatışılan kişi ya da kişilerin özellikleri ve tartışılan konu­lara bağlı olarak kimi zaman bu stratejilerden birini kullanabileceği gibi birden fazlasını da kullanılabilir (Johnson ve Johnson, 1996; Karip, 2003; Rahim, 1994; Öğülmüş, 2001). İlişki 1 + - AYİCİK Alttan Alma + + BAYKUŞ Yüzleşme ++ TİLKİ Uzlaşma KAPLUMBAĞA Geri Çekilme - + KÖPEKBALIĞI Zorlama Amaçlar Çalışma ile Başa Çıkma Yolları Geri çekilme (Kaplumbağa).- Bu özellikteki kişiler, kaplumbağalar gibi, ç...

İletişimde Çatışma

Image
İletişimde Çatışma Toplumsal bir varlık olarak insanoğlunun uğraş verdiği, çaba sarf ettiği en önemli konulardan biri, "İletişimi daha etkili hale nasıl getirebiliriz?" olmuştur ve bundan sonra da bu çabalan devam edecektir. Tüm uğraşlara karşın eksiksiz ve çatışmalardan arınmış, çatışmalardan uzak ve mükemmel bir iletişim sürecini ya­şama sokmak zordur. Bir taraftan, üzerinde yaşadığımız yerküredeki kaynakların kıtlığı ve diğer taraftan kaynakların çeşitliliği ve karmaşıklığı; bireyin, grupların ve toplumların amaçları, gereksinimleri, beklentileri ve algılarındaki farklılık ve çeşitlilik bu zorluğu daha da arttırmaktadır. Bu anlamıyla çatışma sadece insanlara değil, tüm canlılara özgü bir olgudur. Her canlı, bir gereksinimini gidermek istediğinde engelle karşılaşması duru­munda bir gerginlik yaşar. Gereksiniminin giderilememesi bir çatışma durumunu ortaya çıkarır. Genel olarak, olumsuz bir iletişim süreci gibi algılanmakla birlikte, çatışma, onu ortaya çıkaran d...

Hiyerarşiye Göre Çatışma

Image
Hiyerarşiye Göre Çatışma Biçimsel olarak düzenlenmiş örgütsel ortamlarda dikey, yatay ve komuta-kurmay çatışmaları olarak gözlenir (Artan, 2002; Başaran, 2008; Eren, 2010; Karip, 2003). a)  Dikey çatışma, örgütlerdeki etkileşim görüntüsü; örgütsel yetki, statü ve uzmanlık gibi davranış sistemleri ile örgütsel amaçla ilgili teknik bağımlılık sis­temi tarafından oluşturulur. Hiyerarşik yetkilerin dikey dağılımı örgüt üyeleri­ni ast ve üst gibi gruplara ayırır. Formal iletişimi hiyerarşik kontrolü ise, örgütü yönetenler ve yönetilenler biçiminde gruplaştırır. İşte bir örgütte üstler arasındaki iletişimin sağlıklı kurulamaması, astlara yetki devrinin kötü yapılması, astın yetkiyi kötüye kullanması, astın yetkiyi eksik kullanması, ya da yetki aşımı durumlarında çatışma çıkabilir. b)  Yatay çatışma, Aynı hiyerarşik kademede bulunan bireyler arasında ortaya çı­kan çelişkiler, uyuşmazlıklar ve münakaşalardır. Bir okulda öğretmenlerin kendi arala­rında veya farklı bölüml...

Graf Analize Göre İletişim Çatışmaları

Image
Graf Analize Göre İletişim Çatışmaları Bu yaklaşım, matematik 1960'lı yıllarda profesörü Frank Harary tarafından ortaya atılmıştır. Graf Analiz kapsamındaki çatışma sınıflamasında sekiz temel ça­tışma yer alır (Dökmen: 2006: 45-58). 1. Aktif Çatışma: Karşı karşıya gelen kişilerin, birbirlerinden hoşlanmamaları, birbirlerine kızmaları durumunda, aktif çatışma ortaya çıkar. Aktif çatışma sergi­leyen kişiler, birbirlerinin ne söylediğine aldırmadan, hatta birbirlerini yeterince dinlemeden, karşılıklı eleştiri yöneltirler ya da kavga ederler. Böyle bir çatışmaya girmelerinin, belirgin ya da örtük çeşitli sebepleri olabilir. Daha önce yaşanmış, ancak o an tepki verilmemiş bir duruma (ertelenmiş öfke) benzer ya da farklı bir durum, daha sonraki bir zamanda yaşandığında, aktif çatışmaya dönüşebilecektir. Örneğin, öğretmen bir öğrencisinin sınıf düzenini bozucu davranışlarına, diğer öğrencilerin dikkati dağılmasın düşüncesiyle tepki vermemiştir. İleriki bir zaman­da aynı öğrenc...

Çatışmaya İlişkin Farklı Görüşler

Image
Çatışmaya İlişkin Farklı Görüşler Çatışmaya günlük yaşamda şiddet, kavga, savaş içeren anlamlar yüklenebilmektedir. Ancak çatışmalarda amaç kendi tercihlerinin kabul edilmesini sağlamak veya bir kaynağın ya da gücün kullanımında öncelikli konuma geçmek gibi şiddet içermeyen bir nitelik de gösterebilir. Şiddet, çatışmanın en uç örneğini oluşturur (Karip 2003; Mayer, 1990). Geçmişten günümüze çatışma kavramına, olumsuz ol­duğu kadar, olumlu yönde yaklaşımlar da bulunmaktadır. Çatışmayla ilgili diğer bir yaklaşım da çatışmayı olumlu ve olumsuz özellikleri ile alan dengeleyici yakla­şımdır (Artan, 2002: 202-204; Koçel, 2005). Olumsuz görüşe göre çatışma, bireysel ya da örgütsel amaçlara ulaşmayı en­gelleyen ve olumsuz sonuçların ortaya çıkmasına neden olan bir süreç olarak gö­rülür. Çatışmaya dayalı bir iletişim süreci, sağlıklı bir iletişimi engelleyeceği gibi amaçları gerçekleştirme yönünde kullanılan kaynaklar üzerinde de yıkıcı, tahrip edici durumlara ve savurganlığa neden ...

Çatışmanın Olumlu ve Olumsuz Yönleri

Image
Çatışmanın Olumlu ve Olumsuz Yönleri Çatışmanın olumlu yönlerini ve olumsuzluklarını ortaya koymak, çatışmanın algılanması ve yönetilmesi sürecini kolaylaştıracaktır. Birey, grup ve örgütler açı­sından çatışma, olumlu bir yöne sahipken bazı olumsuzluklara da kaynaklık ede­bilmektedir. Çatışmanın birey, grup ve örgütlere sağlayacağı olumlu yönler şöyle sıralanabilir (Caputo, Hazel ve McMahon, 1994: 220; Eren, 2010): 1. Çatışma sonucunda taraflar kendi görüşlerinin haklılığını kanıtlamak ama­cıyla tüm yaratıcılıklarını ortaya koyacaklar, özgün ve iyi fikirler ortaya çıkacaktır. 2.  Sadece bireysel yaratıcılık değil, aynı zamanda yeni buluş ve yaklaşımlar için araştırma yapma eğilimleri artacak ve yeni yaklaşımları destekleyecek bulgu­lar elde edilebilecektir. 3.  Uzun zaman sürüncemede kalan ve bir türlü çözüme kavuşturulamamış sorunlar incelenip çözüm için enerji ve dikkat bu sorunlar üzerine çekilerek sonuç elde edilecek ve gerilim azalabilecektir. 4. Tara...

Çatışma Yönetim Stratejileri

Image
Çatışma Yönetim Stratejileri Çatışmanın yönetilmesi kavramı, anlayış olarak çağdaş insan ilişkileri anla­yışlarının ürünüdür. Geleneksel yönetim yaklaşımı, çatışmadan isteyen anlayışı savunur. Bu yönetim çatışmanın yönetimi değil çözümü üzerinde durur. Çağdaş yaklaşım ise çatışmayı olağan hatta kaçınılmaz olarak kabul eder. Çatışmayı sonuçlarına göre; işlevsel ve engelleyici olarak ikiye ayırır. Bu görüş gereği olarak da çatışmanın çözülmesi değil yönetilmesi kavramı kullanır. Bireyler, çatışma durumunda bilinçli ya da bilinçsiz bazı taktikler geliş­tirirler. Bu taktikler çatışmanın türüne, yerine, kiminle yaşandığına, şiddetine ve olası sonuçlarına bağlı olarak yeri geldikçe kullanılır (Korkut 2000). Çatışmanın yönetilmesinde değişik yaklaşımlar kullanılabilir. Bu yaklaşımlar şu şekilde sırala­nabilir (Başaran, 2008; Eren, 2010; Karip, 2003):      Bilmezlikten Gelme Yaklaşımı      Bu düşüncede olan ki­şiler herhangi bir doğrudan mü...